Η ψευτο-ίδρυση του ΠΑΟ το 1908

Ένα από τα διαχρονικά ψέματα των βάζελων είναι αυτό σχετικά με την ίδρυση του ΠΑΟ το 1908. Στην Ελλάδα άλλωστε ότι δηλώσεις είσαι και αφού οι πράσινοι θέλουν να λένε ότι ιδρύθηκαν το 1908, άπαντες παίρνουν ως δεδομένο αυτό. Ίσως πιστεύουν ότι όσο παλαιότερα ιδρύθηκαν τόσο μεγαλύτερη αίγλη αποκτούν. Η αλήθεια πάντως είναι άλλη και παρακάτω ακολουθεί η (προ)ιστορία του ΠΑΟ.

Ιστορία

1908: Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών (ΠΟΑ)

Το έμβλημα του ΠΟΑ (1908-1910)

Όλα ξεκινούν το 1891, όταν ιδρύθηκε ο Πανελλήνιος Γυμναστικός Σύλλογος, ο οποίος διέθετε και τμήμα ποδοσφαίρου. Το 1908 ορισμένοι ποδοσφαιριστές του Πανελληνίου αποχωρούν από τον μεγαλύτερο αθλητικό σύλλογο του δήμου Αθηναίων και με επικεφαλής τον Γιώργο Καλαφάτη ιδρύουν τον Ποδοσφαιρικό Όμιλο Αθηνών (ΠΟΑ), ενώ εξακολουθούσαν να είναι αθλητές του Πανελληνίου στον στίβο. Ακόμα και το όνομα ΠΟΑ όμως είναι ψεύτικο, αφού το επίσημο όνομα ήταν "Ποδοσφαιρικός Όμιλος" και το "Αθηνών" προστέθηκε κυρίως από τον τύπο της εποχής. Οι "αποστάτες" έμελλε να καθορίσουν την ιστορία του Πανελληνίου, ο οποίος, αν και ήταν ένας σύλλογος με μεγάλες επιτυχίες σε πλειάδα αθλημάτων, δεν μπόρεσε ποτέ να συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό οπαδών εξαιτίας της διάλυσης του ποδοσφαιρικού τμήματος από τους μετέπειτα ιδρυτές του ΠΟΑ. 

Ο νεοϊδρυθείς ΠΟΑ, ο οποίος ήταν αμιγώς ποδοσφαιρικός σύλλογος, όπως φανερώνει και το όνομά του, αγωνιζόταν τότε στο γήπεδο που βρισκόταν στην οδό Πατησίων, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παρά το γεγονός ότι σήμερα οι πράσινοι ισχυρίζονται ότι τα χρώματα του ΠΟΑ ήταν το κόκκινο και το λευκό, η αλήθεια είναι ότι τα χρώματα της ομάδας παρέπεμπαν στο γνωστό ροζ. Άλλη μία παραποίηση της ιστορίας την οποία κόβουν και ράβουν οι βάζελοι στα μέτρα τους, ώστε να μας παρουσιάσουν αυτό που θέλουν, νιώθοντας προφανώς άβολα με το πραγματικό χρώμα της φανέλας του ΠΟΑ, ο οποίος φυσικά δεν είχε το τριφύλλι ως έμβλημα, αλλά μία μπάλα(;).

1910: Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Όμιλος (ΠΠΟ)

Το έμβλημα του ΠΠΟ (1910-1918)

Εξαιτίας προστριβών του Καλαφάτη, ιδρυτή του ΠΟΑ, με τον πρόεδρο του συλλόγου, ο Καλαφάτης αποφάσισε το 1910 να προχωρήσει σε νέα αποστασία και αποχώρησε από τον ΠΟΑ, αποσπώντας και πάλι τους ποδοσφαιριστές της ομάδας, με τους οποίους ίδρυσε τον Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό Όμιλο (ΠΠΟ). Ο ΠΠΟ αναγνωρίστηκε από τον ΣΕΓΑΣ το 1911, με χρώματα το πράσινο και το λευκό και με έμβλημα έναν μπαρμπα-Μήτσο ντυμένο με τη στολή του ΠΠΟ, ενώ η έδρα του νεοϊδρυθέντος συλλόγου βρισκόταν στην Πλατεία Αμερικής ή Πλατεία Αγάμων, όπως λεγόταν τότε. Για όσους απορούν για το όνομα της πλατείας, αυτή ονομάστηκε "Πλατεία Αγάμων" επειδή αποτελούσε χώρο όπου συγκεντρώνονταν ζευγαράκια και επιδίδονταν σε ερωτικές περιπτύξεις. Μπορεί ο νέος ΠΠΟ να μην υιοθέτησε το ροζ του προγόνου του, αλλά η έδρα του παρέπεμπε σε ροζ ιστορίες.

Παράλληλα με τον ΠΠΟ, ο ΠΟΑ συνέχισε να υπάρχει και σε αυτόν αγωνίζονταν παίκτες από τον Ποδοσφαιρικό Σύλλογο Γουδί. Μάλιστα, ο ΠΟΑ (έτος ίδρυσης 1908) και ο ΠΠΟ (έτος ίδρυσης 1910) συναντήθηκαν στο τουρνουά που διοργάνωνε ο ΣΕΓΑΣ και το οποίο ονόμαζε πρωτάθλημα, ενώ σε αυτό αγωνίζονταν μόνο ομάδες που έδρευαν στον δήμο Αθηναίων. Έτσι λοιπόν βρισκόμαστε σε αυτό το παράλογο φαινόμενο, οι δύο πρόγονοι του Παναθηναϊκού να αγωνίζονται ως αντίπαλοι στο ίδιο "πρωτάθλημα". Μόνο η παναθηναϊκή ιστορία θα μπορούσε να καταφέρει κάτι τέτοιο και εδώ τίθεται το ερώτημα: ποια από τις δύο ομάδες ήταν ο σημερινός Παναθηναϊκός; Ο ροζ ΠΟΑ του 1908 ή ο πράσινος ΠΠΟ του 1910; Μήπως και οι δύο; Αδύνατο, γιατί δεν μπορεί ο Παναθηναϊκός να ταυτίζεται και με τις δύο αντίπαλες τότε ομάδες. Το δίλημμα πάντως δεν υφίσταται γιατί πολύ απλά ο ΠΟΑ (έτος ίδρυσης 1908) συγχωνεύθηκε με το Γουδί το 1912 και έκτοτε έπαψε να υφίσταται.

1918: Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος (ΠΠΑΟ)

Το έμβλημα του ΠΠΑΟ (1918-1922)

Το 1918 ο ΠΠΟ μετονομάζεται σε Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό Αγωνιστικό Όμιλο (ΠΠΑΟ) και τότε είναι που υιοθετείται το τριφύλλι ως έμβλημα του συλλόγου.

1922: Παναθηναϊκός Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος (ΠΠΑΟ)

Το 1922 ο ΠΠΑΟ αλλάζει και πάλι ονομασία και από Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος μετονομάζεται σε Παναθηναϊκός Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος. Ο λόγος ήταν ότι ο όρος "Πανελλήνιος" αποτελούσε κάτι σαν πληγή για τον σύλλογο, αφού πολλοί τον ταύτιζαν με τον πολύ πιο επιτυχημένο και γνωστό τότε Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο. Έτσι αποφάσισαν να... κατέβουν γεωγραφική κλίμακα και από το "Πανελλήνιος" να περιοριστούν στο "Παναθηναϊκός". Τότε είναι που ο δήμαρχος Αθηναίων και πρώην πρόεδρος του συλλόγου, Γεώργιος Τσόχας, αποφάσισε να παραχωρήσει το οικόπεδο που βρίσκεται το γήπεδο της Λεωφόρου στην ομάδα για την ανέγερση γηπέδου.

Ο όρος "Παναθηναϊκός" δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας γεωγραφικός προσδιορισμός της πόλης της ομάδας, όπως είναι το "Πανελευσινιακός", "Παναργειακός", "Παναιγιάλειος", "Πανσερραϊκός" κτλ. Κάποιοι όμως σήμερα αισθάνονται κόμπλεξ και με αυτό, δηλαδή το ότι η ομάδα τους έχει ένα όνομα που την "περιορίζει" γεωγραφικά στα στενά όρια της πόλης. Γι' αυτό και έχουν προσπαθήσει να προσδώσουν αίγλη στην ονομασία του συλλόγου, ταυτίζοντάς την με τα Παναθήναια, ή ακόμα και με τον Παναθηναϊκό λόγο του Ισοκράτη. Κάπως έτσι μπορεί κάποια στιγμή να... ανακαλύψουν πως οι ρίζες του συλλόγου βρίσκονται στην αρχαία Ελλάδα.

1924: Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος (ΠΑΟ)

Το 1924 έρχεται το τελευταίο επεισόδιο του σήριαλ των μετονομασιών του συλλόγου και αυτή τη φορά καταλήγουν στο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος (ΠΑΟ) που ισχύει μέχρι σήμερα. Την ίδια χρονιά η πολιτεία αποφάσισε σκανδαλωδώς να παραχωρήσει οριστικά το οικόπεδο στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας (που ήταν δημόσια περιουσία) στον ΠΑΟ και από τότε αποτελεί και επίσημα περιουσιακό του στοιχείο. Έτσι απλά.

Η επίσημη εκδοχή του κράτους

Η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού φροντίζει να δώσει το τελειωτικό χτύπημα στα ψέματα των βάζελων. Συγκεκριμένα η ΓΓΑ αποφάσισε να προχωρήσει στη δημιουργία "Αρχείου Ιστορικών Αθλητικών Ερασιτεχνικών Σωματείων". Στη λίστα που έχει δημιουργηθεί μέχρι σήμερα με τα σωματεία και το έτος ίδρυσής τους, όλοι οι αθλητικοί σύλλογοι αναφέρονται με το έτος ίδρυσης που γνωρίζουν οι οπαδοί τους. Εδώ βρίσκεται η μεγάλη και δυσάρεστη έκπληξη για τους οπαδούς του ΠΑΟ, αφού η ομάδα τους φέρεται από τα αρχεία του ίδιου του κράτους, και όχι από τα παραμύθια των βιβλίων που βγάζουν οι ίδιοι, να έχει ιδρυθεί το 1925, την ίδια χρονιά με τον Ολυμπιακό! Τότε αναγνωρίστηκε επίσημα ο ΠΑΟ, ο οποίος απέκτησε τη σημερινή του μορφή του 1924.

Από το αρχείο της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού

Περιληπτικά του γενεαλογικό δέντρο του ΠΑΟ

Το 1891 ιδρύεται ο Πανελλήνιος Γ.Σ.

Το 1908 διαλύεται το ποδοσφαιρικό του τμήμα και σχηματίζεται ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών (ΠΟΑ), με χρώμα το ροζ.

Το 1910 αποσπώνται ποδοσφαιριστές του ΠΟΑ και σχηματίζουν τον Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό Όμιλο (ΠΠΟ), ο οποίος αναγνωρίζεται το 1911 και έχει ως χρώματα το πράσινο και το λευκό. ΠΟΑ και ΠΠΟ συνυπάρχουν για δύο χρόνια και αγωνίζονται ως αντίπαλοι, πράγμα που σημαίνει ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές ομάδες και είναι αδύνατον να μετεξελίχθηκαν και οι δύο στον ΠΑΟ, αφού ο ΠΟΑ μάλιστα έπαψε να υφίσταται το 1912, όταν και συγχωνεύθηκε με το Γουδί.

Το 1918 ο Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Όμιλος (ΠΠΟ) μετονομάζεται σε Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος (ΠΠΑΟ) και υιοθετεί ως έμβλημα το τριφύλλι.

Το 1922 ο Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος (ΠΠΑΟ) μετονομάζεται σε Παναθηναϊκός Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος (ΠΠΑΟ).

Το 1924 ο Παναθηναϊκός Ποδοσφαιρικός Αγωνιστικός Όμιλος (ΠΠΑΟ) μετονομάζεται σε Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος (ΠΑΟ) και προφανώς αναγνωρίζεται το 1925.

Συμπεράσματα για τα ψέματα των βάζελων

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το σύνθημα  "100 χρόνια Παναθηναϊκός" που χρησιμοποιήθηκε το 2008, απλά παραχαράσσει την ιστορία. Δεν μπορείς να επικαλείσαι τον Παναθηναϊκό του 1908, αφού τότε δεν υπήρχε κανένας Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος (αναγνωρίστηκε το 1925). Δεν μπορείς να χρησιμοποιείς ως επετειακή φανέλα την πράσινη με το τριφύλλι, γιατί η ομάδα που λες ότι ιδρύθηκε το 1908 φορούσε ροζ. Η φανέλα έγινε πράσινη το 1910 και το τριφύλλι προστέθηκε το 1918.

Ο ΠΟΑ του 1908 δεν είναι ο σημερινός ΠΑΟ, αλλά κάποιος πρόγονός του. Ο σημερινός ΠΑΟ προέρχεται από τον ΠΠΟ του 1910, ο οποίος προήλθε από τα σπλάχνα του ΠΟΑ, αλλά ΠΠΟ και ΠΟΑ ήταν δύο διαφορετικοί σύλλογοι που έπαιζαν αντίπαλοι. Ο ΠΟΑ έπαψε να υφίσταται το 1912, όταν συγχωνεύθηκε με τον ΠΣ Γουδί. Άρα η ομάδα που ιδρύθηκε το 1908 εξαφανίστηκε τέσσερα χρόνια μετά και το 1908 που αναγράφεται στο έμβλημα του ΠΑΟ είναι το έτος ίδρυσης μιας ομάδας που υπήρξε κάποτε στην Ελλάδα και όχι ενός οργανισμού που μετεξελίχθηκε στη συνέχεια. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να ταυτιστεί ο σημερινός ΠΑΟ και με τον ΠΟΑ και με τον ΠΠΟ, όπως και το παιδί δεν μπορεί να ταυτιστεί με τον γονιό του. Αλλιώς μιλάμε για δύο Παναθηναϊκούς...

Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνουν οι βάζελοι; Καπηλεύονται την ιστορία των αθλητικών σωματείων που δημιουργήθηκαν από τις διάφορες ζυμώσεις του πρώτου τέταρτου του 20ου αιώνα. Πάρα πολλές ομάδες προήλθαν από τέτοιου είδους ζυμώσεις, μεταξύ των οποίων και ο Ολυμπιακός. Απώτερος πρόγονος του Ολυμπιακού είναι ο Πειραϊκός Σύνδεσμος (ιδρύθηκε το 1894), το ποδοσφαιρικό τμήμα του οποίου συγχωνεύθηκε το 1922 με το αντίστοιχο της Πειραϊκής Ένωσης (ιδρύθηκε το 1909), για να δημιουργηθεί ο ΑΠΣ Πειραιώς. Από την διάσπαση του ΑΠΣ Πειραιώς προήλθε το 1924 ο Ολυμπιακός Όμιλος Πειραιώς, ο οποίος μετεξελίχθηκε το 1925 στον Ολυμπιακό Σύνδεσμο Φιλάθλων Πειραιώς, δηλαδή στον σημερινό Ολυμπιακό.

Η διαφορά όμως είναι ότι ο Ολυμπιακός δεν καπηλεύεται την ιστορία και τις επιτυχίες ούτε του Πειραϊκού Συνδέσμου, ούτε της Πειραϊκής Ένωσης, ούτε του ΑΠΣ Πειραιώς, ούτε του Ολυμπιακού Ομίλου Πειραιώς. Επίσης, δεν προβάλλει ως έτος ίδρυσης ούτε το 1894, ούτε το 1909, ούτε το 1922, ούτε το 1924. Γιατί ο σημερινός Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς υπάρχει από το 1925, όταν και ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος απέκτησε υπόσταση σύμφωνα με τα αρχεία της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού.

Αυτή είναι η διαφορά από τον σύλλογο που νομίζει ότι θα αποκτήσει μεγαλύτερη ιστορία και αίγλη πηγαίνοντας το έτος ίδρυσής του όσο πιο πίσω γίνεται. Είναι ο μοναδικός από τους σημερινούς μεγάλους αθλητικούς συλλόγους ο οποίος κάνει κάτι τέτοιο και αυτό φανερώνει - αν μη τι άλλο - κόμπλεξ. Πάλι καλά που δεν διαλύθηκε ολόκληρος ο Πανελλήνιος με τη διάλυση του ποδοσφαιρικού του τμήματος από τον Καλαφάτη, αλλιώς σήμερα οι βάζελοι ίσως να διεκδικούσαν ως έτος ίδρυσης το 1891, όταν και ιδρύθηκε ο ιστορικός σύλλογος της Κυψέλης.